In de stortvloed van de frequentenly asked questions is een praktische uitspraak gedaan op de vraag wat van de accountant kan worden verwacht ten aanzien van de uit te voeren werkzaamheden met betrekking tot de uitbetaling van nettolonen. In het onderstaande ga ik hier nader op in, waarbij wordt ingegaan op dit vraagstuk bij assurancewerkzaamheden (COS 3900) samenstelwerk-zaamheden (COS 4415) en een derdenverklaring (COS 4400).

Voor de afgegeven verklaring bij de NOW-verantwoordingen moet volgens het accountantsprotocol bij een COS 3900- en COS 4415-opdracht worden vastgesteld dat de uitbetaling van het nettoloon daadwerkelijk heeft plaatsgevonden op de bankrekening van de werknemer. Vaak wordt door ondernemingen gebruikgemaakt van batchbetalingen, waardoor de specificatie van de uitbetaling per werknemer niet op het dagafschrift terechtkomt en voormelde controle niet mogelijk is.

In de frequently asked questions is voor deze problematiek een praktische oplossing gevonden in de vorm van een zogenaamde workaround, waarin voor de assuranceopdracht praktische werkzaamheden zijn beschreven om – bij een positieve uitkomst van de controlebevindingen – voldoende zekerheid te verkrijgen over dit vraagstuk. In principe bood het protocol voor de assuranceopdrachten reeds ruimte voor een workaround afhankelijk van de risico-inschatting van de accountant.

Voor samenstelopdrachten was deze mogelijkheid er niet, en dat kon de accountant in een lastig parket brengen. Het ministerie van SZW heeft inmiddels afwijking van het accountantsprotocol op dit punt toegestaan indien die workaround ten minste bevestigingen van enkele werknemers bevat dat zij hun nettoloon overeenkomstig hun salarisstrook hebben ontvangen. Het aantal wordt overgelaten aan het professionele oordeel van de accountant, afhankelijk van de omstandigheden. Indien de uitbetaling van de nettolonen volgens de batch exact gelijk is aan de uit te betalen lonen volgens de loonadministratie, er verder geen aanwijzingen op fraude in dit kader zijn en er wordt gewerkt met een vast personeelsbestand, lijkt een relatief beperkt aantal deelwaarnemingen te verdedigen.

Ten overvloede vermeld ik dat voor een derdenverklaring (COS 4400) de totaalaansluiting al is toegestaan en de workaround c.q. opvragen van verklaringen van werknemers niet uitgevoerd hoeven te worden.