Jaarrekening: van typemachine tot AI

Soms krijg je door de professionele stappen die je zet in je leven een stempel opgedrukt. In mijn geval heeft dat stempel iets met jaarrekeningen maken te maken.

Mijn introductie

Als ik mijzelf introduceer bij een nieuwe relatie, dan geef ik meestal aan dat ik mijn carrière ben gestart als mislukt assistent accountant bij de Tombe Melse (dat is lang geleden, dus voor de jongere lezers: een voorganger van Deloitte).

De tijd van de typekamer

In die tijd, begin jaren 80 van de vorige eeuw dus, werden de rapporten bij ons op kantoor gemaakt met een geavanceerde typemachine met geheugen. Daarmee kon de typekamer (dat was een grote ruimte waarin typevaardige – veelal – dames) van het rapport van vorig jaar een exemplaar maken waar de kolommen een jaar werden doorgezet en er een ‘voorschrijf-exemplaar’ ontstond waar je na het uitwerken van de kolommenbalans (op 14-koloms papier) het huidige jaar met potlood invulde. De typekamer typte die informatie dan keurig over en zo ontstond een printbare jaarrekening.

Vervolg carrière

Na een aantal jaren maakte ik de overstap naar het administratiekantoor Additief. Een club die toen werd opgezet voor het ondersteunen van bedrijven bij het voeren van de salarisadministratie en de financiële administratie. Die werkzaamheden werden vanuit twee afzonderlijke (maar wel gelieerde) ondernemingen gedaan (trouwens, nu – bijna 40 jaar later – adviseer ik kantoren om de ADV-ers (de administratiestraat) en de samenstellers in aparte specialistische units onder te brengen).

In de jaren 90 zag ik dat het automatiseren van accountants mij toch meer lag dan het voeren van administraties en het maken van jaarrekeningen. Ik kwam terecht bij het softwarebedrijf dat de eerste ‘rapportgenerator’ ontwikkelde op basis van de integratie van een financieel systeem en een tekstverwerker op een Unix systeem. Het systeem stelde hoge eisen aan de standaardisatie van het gebruikte rekeningschema maar beloonde je dan ook met het efficiënt produceren van de jaarrekening.

Van MS DOS naar Windows

Deze methode vormde in de jaren 90 van de vorige eeuw een start van een aantal rapportgeneratoren onder MS DOS. Systemen die allemaal ongeveer dezelfde techniek omarmden. Het opbouwen van een standaard rapportagestructuur waaraan het rekeningschema van de administratie werd gekoppeld en waar op basis van een standaard model een standaard jaarrekening werd gemaakt. Bij de meeste van die systemen vervulde het consultancybedrijf waar ik aan verbonden was een rol bij het bouwen, onderhouden en implementeren van die systemen.

Bij de introductie van Windows kwamen er een aantal nieuwe pakketten, deze waren/zijn nog steeds op die structuur gebaseerd alleen verder doorontwikkeld en met de komst van RGS en SBR zijn er extra technieken qua import en export aan toegevoegd.

Cloud en AI

Nu staan veel kantoren op het punt om de slag naar Cloud-oplossingen te maken. Door de introductie van risicogericht samenstellen wordt er met meer aandacht gekeken naar het splitsen van het samenstelwaardig maken en het uitvoeren van de jaarrekening met de daarbij behorende complianceverplichtingen. De geschiedenis herhaalt zich hier dus.

Met de snelle opkomst van AI durf ik wel te voorspellen dat het maken van een jaarrekening met behulp van AI niet ver weg is. Ik verwacht dit in mijn actieve carrière nog wel mee te gaan maken. Het proces van ‘het maken’ is niet structureel veranderd in de afgelopen 40 jaar. De techniek heeft echter niet stil gestaan en zal zich ook verder ontwikkelen.

Volgende stap?

Ben je toe aan een volgende stap bij het organiseren van basisprocessen van samenstelwaardig maken van de administratie en het herinrichten van het samenstelproces en de productie van rapportages? Neem gerust eens vrijblijvend contact met mij op: h.aardoom@fullfinance.nl (of 055 – 355 99 79). We hebben een team van specialisten op dit gebied in huis met zeer ruime ervaring!