Moet je met private equity in zee gaan? – deel 2

Twee weken geleden schreven we deel 1 van dit tweeluik. Toen zijn we ingegaan op hetgeen we in de markt zagen gebeuren, welke private equity-partijen er zoal actief zijn en waarom eigenlijk. In deze bijdrage richten we ons op de eventuele geschiktheid van een dergelijke partij en ‘problemen’ die wel of niet worden opgelost, inclusief daarbij enkele voor- en nadelen.

Wanneer is private equity geschikt?

Private equity kan een goede oplossing zijn voor opvolgingsproblematiek. Denk daarbij aan het (financieel) faciliteren van de uittreding van partners. Sommige private equity-partijen faciliteren ook de toetreding van nieuwe partners. Een prettig alternatief voor de terughoudendheid van de banken. Met de intrede van private equity ontstaat er in de branche ook een alternatief voor het klassieke partnermodel. En dat is een welkome ontwikkeling. Immers lang niet alle jonge, ambitieuze accountants, fiscalisten en adviseurs beogen een carrière als partner bij een accountantsorganisatie. Realiseer je wel dat er, naast private equity ook andere alternatieven zijn voor het klassieke partnermodel. En welke past dan het best voor jouw kantoor?

Een bijkomend voordeel van private equity en de daaruit volgende aanpassing van het bestuursmodel zou kunnen zijn dat partners zich weer (meer) kunnen richten op het klantwerk. Vanuit de praktijk weten we dat partners niet altijd enthousiast zijn met (veel) besturende taken. Met de intrede van private equity wordt het mogelijk makkelijker om (een deel van) deze taken af te staan.

Belangrijk punt is dat schaalgrootte synergievoordelen oplevert. Private equity kan die schaalvergroting, door het beschikbare kapitaal, versnellen. Voor de duidelijkheid: synergie is te realiseren op het gebied van onder andere compliance, recruitment en ict. Schaalvergroting kan bijdragen aan meer en andere ontwikkelingsmogelijkheden voor je medewerkers. Dat geldt eveneens voor het punt hierna.

Er ontstaan met schaalgrootte meer mogelijkheden voor investeringen in ontwikkelingen en (hoogwaardige) adviesdiensten. Denk aan duurzaamheid, juridische diensten, pre-audit services, AI en dergelijke. Private equity kan bijdragen aan een verdieping en verbreding van je dienstenaanbod.

Let op: op al deze punten zitten verschillen tussen private equity-partijen. Er zijn partijen voor wie het realiseren van synergie bijvoorbeeld van belang is, maar er zijn ook partijen die kantoren juist (deels) onder eigen vlag (lees: op eigen wijze) willen laten werken. Oriënteer je dus hierop voordat je eventueel instapt.

Wat lost private equity niet of minder voor je op?

Laten we eens aan de personeelskant beginnen. We noemden als synergievoordeel het samen kunnen oppakken van recruitment. Naast meer aantrekkingskracht op de arbeidsmarkt en een mogelijk grotere instroom van nieuwe medewerkers is er ook een nadeel. Net zoals bij bijna iedere fusie of overname, leidt private equity vrijwel altijd tot vertrek van medewerkers. Bijvoorbeeld degenen die bewust voor een kleiner kantoor kozen of degenen die ineens zien dat er meerdere kandidaten zijn voor de door hen beoogde positie. Kortom: houd rekening met uitstroom.

Daarnaast noemden we als voordeel het faciliteren van uittreding. Financieel gezien inderdaad een voordeel van private equity. Echter onderbelicht blijft dat er voor de werkzaamheden en (bestuur/management)taken van de uittreders niet altijd een oplossing is. Met andere woorden: wie neemt dat over? Hier zit verschil tussen de diverse private equity-partijen. Als het bestuur opnieuw (lees: centraal) wordt ingericht, is dat punt wellicht opgelost. Maar hoe zit het met het eventuele klantwerk?
En realiseer je dat een nieuw bestuursmodel iets gaat betekenen voor je persoonlijke zeggenschap.

Vanuit kwaliteitsoogpunt geredeneerd is het de vraag of dat voldoende aandacht krijgt binnen een private equity partij. De AFM heeft zich gemengd kritisch uitgelaten.
Twee punten daarover vanuit onze ervaring. Kwaliteit kan ook in de huidige setting onder druk komen te staan door o.a. de uitstroom van ervaren accountants en de druk die daardoor toeneemt voor de ‘achterblijvers’. Ook zijn de vele ontwikkelingen in wet- en regelgeving lastig voor kleinere kantoren zelfstandig bij te houden. We kunnen ons dus voorstellen dat – om aan kwaliteit te blijven voldoen – schaalgrootte of samenwerking nodig is. Of, en zo ja, hoe financiële eisen vanuit private equity-partijen druk gaan zetten op die kwaliteitsaspecten is een vraag die we nog niet kunnen beantwoorden.

Private equity-partijen geven veelal aan dat zij kennis hebben van de branche en van fusie, overname en schaalvergroting. Wij zien daarin op zijn minst verschillen tussen de partijen.

De grote vraag die zich op langere termijn voordoet: wat is de exit-strategie? Er zijn private equity-partijen die een buy-build-sell strategie zeggen te hebben, maar hoe ziet die sell-fase er dan uit? Aan wie kan verkocht worden? Op deze vraag hebben wij (nog) geen antwoord gekregen. Dit in combinatie met termijnen van betrokkenheid (ca. 7 jaar?), geven ons reden tot zorg.

En tot slot. Waarin zit het verdienmodel van de private equity-partij? We hebben het gezien bij de voordelen: synergie, waardecreatie, stabiele belegging enz. Maar … hoewel dat niet gezegd  wordt, kunnen wij ons voorstellen dat verdiencapaciteit ook zit in het verhogen van de productiviteit. Als dat is door slimmere inzet van ict dan is dat toe te juichen, maar als dat gaat door het opleggen van (nog) meer urendruk, dan kan de wal het schip nog wel eens keren.

Terug naar de vraag “moeten we instappen?”

Ons advies: begin bij het begin. En dat komt neer op het bepalen van jouw aanleiding, doel en visie. Zie hiervoor het artikel “Wat eraan vooraf gaat”. En bepaal wat voor jouw kantoor het beste is om continuïteit en perspectief te geven aan je mensen, klanten en de dienstverlening. En weet dat je ook voor het samen vinden van de antwoorden op die vragen bij ons terecht kunt.

En wordt de conclusie dat private equity misschien bij je past, ga dan verder op onderzoek. Verdiep je in de verschillen tussen de partijen en ga na welke partij het beste past.

Tot slot

Wil je eens met ons doorpraten over de keuzes die er voor jou en jouw kantoor zijn, neem dan contact op met ons.
Ir. Tonny Dirkx (t.dirkx@fullfinance.nl) en Arjen Schutte MSc (a.schutte@fullfinance.nl) of 055-355 99 79

Publicatiedatum: 19 maart 2024