NV COS 5500N: ingewikkeld?

Voor deze blog heb ik getwijfeld tussen een aantal onderwerpen. Er is weer genoeg aan de hand in accountantsland. Uiteindelijk is mijn keuze gevallen op een tuchtrechtuitspraak van begin van dit jaar.

Wat accountants in het mkb het liefst doen is het helpen en adviseren van cliënten. Soms lijkt het er in uitspraken van de tuchtrechter op dat het geven van adviezen eigenlijk helemaal niet kan. Je moet objectief blijven, de belangen van alle betrokken partijen afwegen, een deugdelijke grondslag hebben enzovoorts.

Voor een aantal specifieke adviezen is een NV COS geschreven. De NV COS 5500N betreft transactiegerelateerde adviesdiensten. Daarin staat een opsomming met voorbeelden van dergelijke adviesdiensten. Denk dan aan het aanvragen van financieringen, het uitrekenen van de waarde van een onderneming of het meedoen aan onderhandelingen. Kenmerk is dat in zo’n proces ook derden betrokken kunnen raken: banken, potentiële kopers en/of verkopers. Vandaar de koppeling met transacties.

Is het dan gevaarlijk om zulke adviezen te geven en als een accountant een mening te hebben en die aan de cliënt te melden? Ik zal eerlijk zijn, het antwoord daarop is vaak “ja”. Een mening kan op een gegeven moment ook worden uitgelegd als een conclusie van de accountant waar je op kunt vertrouwen. Zeker als de tegenpartij in de transactie kennis neemt van die mening, al dan niet op schrift. Als een accountant vertrouwen toevoegt aan een rapport is er al snel sprake van zekerheid, en dus assurance en daarmee ook eisen zoals een deugdelijke grondslag. Om dat voorkomen is nu precies NV COS 5500N geschreven.

Het is geen eenvoudig te lezen voorschrift. Toch staan er een aantal belangrijke uitgangspunten in die als handvat gebruikt kunnen worden. Ik som de belangrijkste voor je op:

  • Er moet een opdrachtbevestiging worden opgesteld waarin duidelijk is vermeld dat er sprake is van een NV COS 5500N-opdracht;
  • De kring van gebruikers van de rapportage moet beperkt zijn;
  • Uitdrukkelijk moet worden vermeld dat er geen sprake is van het verstrekken van zekerheid;
  • In de rapportage moeten woorden worden vermeden die lijken op controle, assurance, oordeel of review;
  • Het is aan de specifieke gebruiker zelf om te beoordelen of die voldoende informatie heeft gekregen om zich een oordeel te vormen voor de beoogde transactie.

In de genoemde tuchtrechtuitspraak van begin van het jaar was er een klacht tegen een accountant ingesteld. Deze accountant had op verzoek van een mediator en op basis van aangeleverde gegevens en zonder verder onderzoek te doen een waardeanalyse opgesteld. Deze berekening was dus door hem/haar opgesteld als partijadviseur van één van de partijen. Daar was de tegenpartij het niet mee eens.

Van de rechter mocht dat in dit geval. Maar het lijntje is wel dun. Volgens de rechter was in de rapportage netjes aangegeven welke uitgangspunten waren gebruikt, was ook duidelijk dat het rapport was opgesteld voor één van de partijen en werd er geen zekerheid gegeven. Daarom werden de klachten niet toegewezen.

In de uitspraak werd alleen niet ingegaan op de vraag of de NV COS 5500N in deze casus van toepassing was. Daar kwam de rechter niet aan toe. Naar mijn mening was dit wel het geval. En dan was ik nieuwsgierig geweest naar het antwoord op de vraag of de accountant zich ook aan de regels van de NV COS 5500N had gehouden. Ik vermoed zomaar van niet.

Gert van den Brink AA