Er moet me iets van het hart. Ik moet nu écht even mijn hart luchten! Lang heb ik gedacht en gehoopt dat het sneller zou gaan dan dat het in werkelijkheid gaat.

Wat is er aan de hand? Laat ik dit met een paar situaties proberen duidelijk te maken.

Situatie 1

Pas sprak ik bij een schoolfeestje waar ik mijn zoontje op ging halen, een aantal andere ouders. Bij een korte kennismaking hoort natuurlijk ook even informeren naar het werk dat iemand doet. Toen ik vertelde dat ik accountant ben kreeg ik van een van de andere vaders onmiddellijk de reactie: “Ben jij ook zo’n accountant die altijd met zijn klant meedenkt?”

Eerlijk gezegd was ik wel wat verbaasd over deze nogal suggestieve vraag. Nog verbaasder was ik eigenlijk over de indringende manier waarop de vraag gesteld werd. Het beste wat ik op dat moment kon doen was de vraag met een andere vraag beantwoorden. Ik heb daarom aan de vraagsteller gevraagd waarom hij deze vraag op deze manier stelde. Als verklaring hiervoor kreeg ik vervolgens te horen dat hij vanwege zijn werk in de functie van het opsporen en onderzoeken van fraude zeer regelmatig te maken heeft met betrokkenheid van accountants die op een vergaande manier meedenken met hun klant en daarbij, ten koste van het algemeen belang, zich naar zijn idee onvoldoende distantiëren van niet-integer handelen van hun klant.

Situatie 2

In de praktijk heb ik regelmatig te maken met accountancy-studenten die met hun theoretische of praktische opleiding bezig zijn. Deze studenten zijn doorgaans zeer gemotiveerd en vol overtuiging aan de accountantsopleiding begonnen. Ik vind het ook altijd weer mooi om te zien dat het voor deze studenten kenmerkend is dat ze het serieus nemen met de professioneel-kritische houding die van een (toekomstig) accountant wordt verwacht. Ik krijg daar ook altijd weer energie van en word dan steeds extra gemotiveerd om deze studenten maximaal te ondersteunen. Ik krijg echter veel te vaak van dezelfde gemotiveerde studenten te horen dat in de praktijk de regels niet zo toegepast worden als deze in de opleiding worden toegelicht en uitgewerkt. In de praktijk blijken de onafhankelijkheidsregels toch best wel vervelend te zijn als dat extra tijd kost en het budget daarvoor geen ruimte biedt. In de praktijk is het toch best wel vervelend als een bepaalde situatie mogelijk tot een melding van een ongebruikelijke transactie zou kunnen leiden. In de praktijk is het best wel vervelend om te moeten overwegen een opdracht tussentijds te beëindigen als gevolg van niet-integer handelen van de opdrachtgever. Hoewel deze situaties door de studenten wel worden gesignaleerd, heb ik de indruk dat hun professioneel-kritische vragen hierover en voorgestelde oplossingen regelmatig niet het accountantsdossier bereiken. Dat dit, voorzichtig gezegd, negatieve gevolgen heeft voor de motivatie van de betreffende studenten, zal duidelijk zijn. Om het over mogelijke andere gevolgen nog maar niet te hebben.

Doordat ik in de praktijk de hiervoor beschreven situaties nog steeds tegenkom kan ik deze ‘Oproep tot het vervroegd uitsterven van de oude-generatie-accountant. Per direct!’ niet langer uitstellen. Met de oude-generatie-accountant bedoel ik accountants die gedrag laten zien dat past binnen of lijkt op de hiervoor beschreven situaties. Dit gedrag heeft ertoe geleid dat het vertrouwen in het accountantsberoep in het verleden ernstig is geschaad. Dergelijke situaties moeten stoppen. Per direct! Dit mag geen generatie blijven duren. Ruim baan voor de nieuwe-generatie-accountant!

Moeilijk? Helemaal niet.

Accountants bezitten een goed stel hersens en moeten als geen ander in staat worden geacht om situaties vanuit een professioneel-kritische houding te beoordelen.

Daarom moet de knop om. Per direct!

Voelt u zich aangesproken door mijn beschrijving van de oude-generatie-accountant? Het mooie is dat wat in het normale leven niet kan, in het accountantsbestaan wel mogelijk is: van oude-generatie-accountant verjongen tot nieuwe-generatie accountant! Het accountantsbestaan wordt daardoor opeens veel mooier.

Hulp nodig? Neem gerust contact met mij op.

Henk den Hollander RA