Herinvoering certificerende bevoegdheid?

Op Accountant.nl stond op 19 november een pleidooi voor de herinvoering van de certificerende bevoegdheid voor de controle van de jaarrekening voor de Accountant-Administratieconsulent (*). De ondertekenaars zijn niet de minste: Gerdien Vlot (voorzitter Commissie MKB van de NBA),  Marco Moling (voorzitter Novaa) en Diana Clement (voorzitter SRA). Zolang ik rondloop in de accountantsopleiding, ruim 21 jaar nu, is deze certificerende bevoegdheid een discussiepunt. Gekomen voor mijn tijd, verdween deze met het beroepsprofiel en de eindtermen uit 2016 voor de AA die studeert via de accountancy-mkb-route.

Eén element in de discussie is naar mijn mening echter volkomen onderbelicht. En dat is de vraag hoe de AA met certificeringsbevoegdheid in de praktijkopleiding aan de assurance-eis kan voldoen.

Even terug in de tijd

Die vraag (over het voldoen aan de assurance-eis) speelde ook rond 2010, toen ik nog als coördinator werkzaam was aan de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. Dit probleem speelde toen ook bij mijn (oud-) studenten. Op verzoek van de NOvAA (niet te verwarren met de Novaa) zijn toen door de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen en Full Finance simulaties ontwikkeld voor de jaarrekeningcontrole. Wat eerst bedoeld was als een ‘laatste redmiddel’ voor trainees werd enkele jaren later de norm. Een groot deel van de in het vorige decennium ingeschreven AA’s heeft 4 keer drie dagen in Elst  (Gelderland) doorgebracht voor twee simulaties jaarrekeningcontrole. En dat waren niet alleen trainees van kleine kantoren zonder assurance-praktijk. Ook van grotere kantoren met vergunning gaven trainees acte de préséance.

Herinvoering?

Als de certificerende bevoegdheid weer wordt ingevoerd, zal er ongetwijfeld een urennorm komen die op of boven de norm in de oude praktijkopleiding AA ligt: ten minste twee jaarrekeningcontroles van elk ten minste 75 uur (dat aantal van 75 uur was meer een richtlijn dan harde norm overigens, en werd ingegeven door het aantal simulatie-uren). Deze ondergrens staat overigens in schril contract met de urennorm in de assurance-opleiding (ten minste 1.125 uur jaarrekeningcontrole).

Voor een groot deel van de AA-trainees zal het onmogelijk blijken in hun praktijk aan deze norm te voldoen. Dit geldt niet alleen voor trainees van kantoren zonder vergunning, zo blijkt uit de ervaring uit het verleden. En dat betekent: opnieuw naar Elst en simuleren. Niet alleen voor beperkte groepen die nu een of meerdere simulaties (waaronder ook een beoordelingsopdracht en een prognose) volgen, maar naar mijn inschatting door een zeer groot deel van de trainees. En aangezien er ongetwijfeld ook een verplichting voor overige assurance zal blijven bestaan, komen de nieuwe jaarrekeningcontroles op eindniveau dan waarschijnlijk niet in plaats van maar bovenop de huidige simulaties.

En dan kunnen we rekenen. Twee simulaties (de prijs schat ik even op zeker € 4.000 tot € 5.000), 150 (of meer) uren die niet declarabel weggezet kunnen worden, hotelovernachtingen, reistijd en reiskosten: ik kom al snel op een bedrag van zo’n € 25.000. En dat voor een bevoegdheid die de ingeschreven AA niet gaat gebruiken.

Het is prima als we de discussie voeren over de certificerende bevoegdheid. Maar laten we ons ook realiseren dat die niet gratis bij een pakje boter wordt weggegeven. Juist van een accountant mag je verwachten dat deze uitrekent wat het kost en wat het oplevert. En dan kom ik al snel tot de conclusie: ik zou het niet doen.

Drs. Jurroen Cluitmans

(*) Noot: Door niet de opleiding Accountancy-mkb maar de opleiding Assurance te volgen, is het voor de AA nog steeds mogelijk om de certificerende bevoegdheid te halen. Het aantal studenten en trainees in de AA-Assurance-opleiding is echter maar een handvol, in vergelijking met het totaal aantal voor AA studerende trainees en studenten.

Publicatiedatum 25 november 2024