Evaluatie samenloop van dienstverlening voldoet niet

Een conclusie uit onderzoek cliënt- en opdrachtaanvaarding en -continuering van accountantsorganisaties met reguliere vergunning van de AFM is dat bij de meerderheid van de onderzochte kantoren de evaluatie van samenloop van dienstverlening niet voldoet aan de vereisten uit de VIO.

Uit dossiers blijkt bijvoorbeeld niet of er per non-assurancedienst

  • sprake is van het mogelijk deelnemen aan het besluitvormingsproces
  • sprake is van een materiële invloed op de jaarrekening
  • Sprake is van een mogelijk verbod.

Wij signaleren in de praktijk bijvoorbeeld bij dossierreviews, OKB’s of pretoetsingen dat accountants de regels in de VIO niet altijd scherp op het netvlies hebben; leidend tot het niet correct naleven daarvan.

Wij adviseren als waarborg intern een procedure op te nemen dat voorafgaand aan een ‘nieuwe’ adviesopdracht de adviseur een akkoord moet vragen aan de eindverantwoordelijk accountant van de assuranceopdracht.

De eindverantwoordelijk accountant toetst of deze potentiële samenloop van dienstverlening een bedreiging is voor de onafhankelijkheid. Hij kan dit bijvoorbeeld doen aan de hand van het stroomschema in de bijlage bij handreiking 1131 Toepassing VIO.

Bij twijfel of potentiële bedreiging schakelt de eindverantwoordelijke accountant op de opdracht de complianceofficer in. Waarbij in samenspraak een maatregel kan worden genomen om de bedreiging te mitigeren, of geconcludeerd wordt dat de non-assuranceopdracht niet aanvaard mag worden.

Deze evaluaties zijn dan meteen ook de onderbouwing bij de opdrachtcontinuering, waarbij de accountant nog wel dient vast te stellen of de opdracht is uitgevoerd zoals aan hem is voorgelegd.

Voordeel van deze procedure is dat de externe accountant op de hoogte is van alle non-assuranceopdrachten die uitgevoerd worden bij de opdrachten waar hij eindverantwoordelijk accountant is. Hiermee wordt ook voorkomen dat de eindverantwoordelijk accountant bij opdrachtcontinuering verrast wordt met een samenloop van dienstverlening waarop mogelijk een verbod rust.

Indien dit artikel leidt tot vragen, dan staan mijn collega’s en ik klaar om jou bij te staan.

Sico Jurrius RA

Publicatiedatum: 11 januari 2023