Ik denk dat iedereen in de accountancy het er mee eens is dat goede rapportages belangrijk zijn. Binnen de accountancy denken wij dan natuurlijk meteen aan de jaarrekeningen die wij voor onze klanten maken. Van oudsher zijn dat uitgebreide rapportages die naast de wettelijke bepalingen veel extra informatie en toelichtingen bevatten. Niks mis mee natuurlijk en zo doen we het ook al vele jaren (en met succes).
Toch zien we momenteel een interessante ontwikkeling in de accountancy: de verschuiving naar de cloud. Of we het nu willen of niet, we gaan allemaal richting de cloud. Net zoals de overgang van DOS naar Windows destijds niet te stoppen was. En waarom zouden wij ook? Naast de nodige gewenning biedt het ook heel mooie kansen om op een nieuwe manier te gaan (samen)werken.
Met de komst van cloud zien wij ook veranderingen op het gebied van dossiervorming en (jaarrekening)rapportage. Samen met de technologische ontwikkelingen merken we ook dat er veel veranderingen plaatsvinden op personeelsgebied. Dit heeft tot gevolg dat goede mensen steeds schaarser worden en dat we graag slimmer en efficiënter willen werken. Dit resulteert vaak in het opzetten van een efficiënter proces voor het produceren van jaarrekeningen.
Op het gebied van rapportage is er al enige tijd een trend zichtbaar die uitgaat van meer gestandaardiseerde rapportages. Daarbij zien wij steeds meer een beweging naar een minder uitgebreid opgestelde jaarrekening (conform de minimale wettelijke bepalingen). En dat vraagt best wat gewenning. De terechte vraag daarbij is wie daar het meest aan moet wennen: de lezer van de rapportage of de opsteller daarvan? De ervaring leert dat de opsteller van de jaarrekeningrapportage (lees: de samensteller) hier meer aan moet wennen dan de klant.
Is de jaarrekening dan niet belangrijk? Als verantwoordingsstuk zeker, maar voor wie wordt de jaarrekening gemaakt? Voor de directie (en aandeelhouders en andere stakeholders) toch? En zou die directie niet veel meer baat hebben bij actuele periodieke rapportages of een rolling forecast? Om die informatie als uitgangspunt te nemen voor het maken van beslissingen, het bijsturen van hun onderneming en het meten van prestaties? En zou de rol van de accountant daarmee niet mee kunnen veranderen naar een procesbewaker, het toevoegen van kwaliteit (en assurance?) tijdens de verwerking?
Toekomstmuziek? Deels wel ja, maar mogelijkheden hiervoor zijn er ook nu al. Het meedenken voor het slim inrichten van de administratie om zinvolle analyses (marge, kosten per afdeling enzovoort) tussentijds te kunnen doen kan nu al. Periodieke rapportages op basis van de administratie of gevisualiseerd in een mooi dashboard kan zeker ook al. En de verwachtingen zijn dat we steeds verder gaan met actuele(re) rapportages en uiteindelijk wellicht zelfs voorspellende rapportages. Als we kijken naar wat kunstmatige intelligentie nu al kan, lijkt dat misschien minder ver weg dan we denken.
En wat is dan de rol van de accountant op het gebied van jaarrekeningrapportage? Zolang er een wettelijke verplichting voor bestaat (en waarom zou die verdwijnen?), heeft de accountant hier zeker toegevoegde waarde. Hij of zij is een expert op dit gebied en in staat om met de juiste tools op een efficiënte manier aan deze wettelijke verplichtingen te voldoen. Hiermee kan de accountant klanten helpen die deze dienstverlening nodig hebben. Laten wij met elkaar wel proberen los te laten dat dit alleen maar kan in de vorm die wij hiervoor de afgelopen 20 jaar hebben gehanteerd. Op die manier kunnen we de tijd die we mogelijk besparen gebruiken om de personeelstekorten op te vangen en nieuwe, interessante vormen van rapporteren en samenwerken met onze klanten te ontwikkelen. Wij denken daarin graag mee, bel ons gerust.
Henk Aardoom en Martijn Kriek
Publicatiedatum 24-05-2023