Begin april ging het tweede semester van het collegejaar 2021/2022 van onze post-hbo-opleiding tot AA accountant van start. Voor mij een tijd waarin ik als docent voor het vak ICAIS 3 aan de slag ga. Bij ICAIS 3 hebben we het over het automatiseren van administratieve processen in het mkb en maken studenten een adviesopdracht voor een klant. Tijdens het eerste college vraag ik altijd “En…wat hebben jullie met IT in de dagelijkse praktijk?”. Het meest gehoorde antwoord is dan “Niet zo veel”. En toch, nu ik na tien weken de eerste eindopdrachten binnen zie komen, ben ik weer aangenaam verrast.
IT en accountants: mijn collega’s en ik hebben er al meerdere blogs over geschreven. Het lijkt geen gouden combinatie en toch ben ik ervan overtuigd dat ‘we’ meer kunnen dan we denken. Vooral onze jonge collega’s, onze studenten. Zij komen net van hun hbo-opleiding, zitten vol met ideeën en zijn erg ‘bij de tijd’. Het college over cybersecurity en AVG begonnen we met een quiz die verrassend goed werd gemaakt. Dus met die basiskennis zit het goed. Waar studenten wel last van hebben is dat ze bijna nooit bij klanten zitten. “Ik spreek klanten hooguit over de aanlevering van de administratie. Verder niet”. Helaas herken ik dat uit mijn eigen startperiode op een accountantskantoor zo’n 14 jaar geleden. Na een afgeronde hbo-opleiding met afstudeeropdracht bij een klant, beland je de eerste jaren achter een bureau. En hoe aardig en gezellig je collega’s ook zijn: het werk wordt zoveel leuker als je bij klanten aan tafel zit.
Als ik de teleurstelling bij de studenten zie, vraag ik me af waarom we dat nog steeds niet beter doen. Een veel gehoord argument: “Je bent nog zo jong en je moet nog veel leren”. Nu ik op mijn eigen startperiode terugkijk realiseer ik me dat ik vooral veel geleerd heb van de uren die ik heb gemaakt in gesprek bij klanten. Het liefst samen met een ervaren collega. Van dagenlang achter m’n laptop heb ik echt minder geleerd. Ik zou denken dat we ons dat allemaal wel realiseren, maar helaas wordt daar (nog) niet naar gehandeld.
Daar komt bij dat we vinden dat de nieuwe lichting accountants veel meer in de rol van adviseur aan de slag moet. Hoe kunnen we dat roepen en vervolgens goed opgeleide medewerkers op kantoor laten zitten? Waar zijn we bang voor? Niet-declarabele uren? Dat zou nooit een argument mogen zijn. Want elk uur aan tafel bij een klant levert veel meer inzicht op en daarmee betere dossiers, adviezen en opgeleide collega’s. Gaat het dan over “Straks maken ze een domme opmerking?”. Je bent erbij, dus ook dat komt vast goed.
In de colleges merk ik dat onze jonge collega’s veel in hun mars hebben. Met hun frisse blik leggen ze de vinger op de zere plek en zijn ze zich bewust van de (on)mogelijkheden van software. Stuk voor stuk rollen er mooie adviesopdrachten uit waar klanten écht mee zijn geholpen.
Dus: volgens mij moeten we jonge collega’s meer het voordeel van de twijfel geven. Geef ze de ruimte, neem ze mee naar een (eind)bespreking. Ze hebben het misschien nog nooit gedaan, maar ik weet zeker dat ze het kunnen!*
Marijke Stokvis
* geïnspireerd op Pippi Langkous: “Ik heb het nog nooit gedaan, dus ik denk dat ik het wel kan!”